Podstawą wyróżnienia zbiorowości terytorialnych jest rodzaj zamieszkiwanego środowiska. Dla określenia tej sytuacji używa się pojęcia ?środowisko społeczne”. Środowisko zawsze jest czyimś środowiskiem i występują w nim różne elementy. Należą do niego zjawiska przyrodnicze i z tego względu mówi się o śro­dowisku przyrodniczym albo o środowisku naturalnym. Obok tego środowiska, z uwagi na zmiany jakie w […]

Wewnątrz każdej klasy społecznej dostrzegamy również pewne zróżnicowania. Wynikają one z tego, że np. w klasie robot­niczej są ludzie o bardzo różnym poziomie wykształcenia: ro­botnicy kończący technikum, a następnie szkołę inżynierską traktowani są jako inteligencja techniczna klasy robotniczej, na­tomiast robotnicy bez wykształcenia jako robotnicy niewykwa­lifikowani o różnych dochodach, zajmujący różne stanowiska w zakładzie pracy. W […]

W makrostrukturze społeczeństw wyróżnia się klasy i war­stwy. Przynależność do określonej klasy społecznej ustala miej­sce jednostki lub np. rodziny w stosunku do innych. Posiadane miejsce określa szanse życiowe ludzi, udział w dochodzie naro­dowym, poziom zamożności. Klasy dzielą się na warstwy. We­dług Lenina klasami nazywamy ?wielkie grupy ludzi różniące się między sobą miejscem w historycznie określonym […]

Państwo jako grupa jest jednocześnie grupą celową i grupą terytorialną. J. Szczepański tak definiuje państwo: ?Państwo jest zbiorowością polityczną lub inaczej można by powiedzieć, jest polityczną organizacją zbiorowości terytorialnej, w której na gruncie tradycji kulturalnej i najczęściej także etnicznej istnieje władza polityczna, zorganizowana jako rząd, wyrażająca interesy klas silniejszych w danym okresie, zdolnych do przejęcia […]

Dezorganizacja życia małżeńskiego i rodzinnego należy do zja­wisk patologii społecznej. Według A. Podgóreckiego do zjawisk patologii społecznej zaliczamy te zjawiska, które oceniane są przez społeczeństwo ujemnie ze względu na swą społeczną szko­dliwość, na swą kolizję z obowiązującym kodeksem moralnym czy prawnym. Jedną z postaci patologii życia rodzinnego jest rozwód. W Pol­sce stale wzrasta liczba rozwodów. […]

Forma rodziny, jak to było powiedziane, jest uwarunkowana historycznie i kulturowo. Wyróżnia się rodzinę okresu przed- industrialnego i industrialnego. W Polsce Ludowej, a także w in­nych krajach uprzemysłowionych, pod wpływem gwałtownego rozwoju przemysłu, wystąpiły w ciągu XX wieku przemiany ro­dziny. Punktem wyjścia tych zmian jest pojawienie się nowej mo­tywacji zawierania małżeństwa. W dawnych rodzinach istotne […]

Rodzina uważana jest za instytucję ogólnoludzką, występują­cą we wszystkich czasach i kulturach. Zdaniem socjologów we wszystkich społeczeństwach różnych czasów, niezależnie od us­troju społecznego, rodzina jest komórką zaspokajającą podsta­wowe potrzeby swych członków. Nie oznacza to, oczywiście, że rodzina’ miała zawsze taki sam kształt. Każde społeczeństwo kształtowało odpowiedni typ rodziny. Z tego też względu mamy różne definicje […]

Grupy rówieśnicze powstają w różnych sytuacjach i okolicz­nościach. Mogą one ukształtować się również na oddziałach dzieci przewlekle chorych, w sanatoriach, domach dziecka. W życiu takich placówek, dla realizacji celów zdrowotnych i wychowaw­czych, ważne jest pozyskanie dzieci dla działalności instytucji. Innym problemem jest samopoczucie dziecka w grupie: to, czy ma przyjaciół, czy też jest odsunięte przez […]

Grupy rówieśnicze należą do grup pierwotnych. Grupy te powstają począwszy od wieku przedszkolnego. Są to grupy osób w zbliżonym wieku, dążące do zaspokojenia tych potrzeb psy­chicznych i społecznych, które nie są zaspokajane w rodzinie czy np. w szkole. Liczebność tych grup jest nieduża, powstają one spontanicznie, często trwają krótko. Ich organizacja wewnętrzna jest prosta, małe […]

Człowiek żyjący w grupie poddany jest jej oddziaływaniu. W rezultacie grupa wykształca w każdym ze swoich członków osobowość społeczną, którą tworzą cztery elementy: kulturowy ideał osobowości, role społeczne, jaźń subiektywna i jaźń obiek­tywna odzwierciedlona. Zatrzymajmy się kolejno przy tych czte­rech elementach osobowości społecznej. Kulturowy ideał osobowości to pewien wzór, według którego człowiek jest wychowywany ? […]