Obecnie jesteśmy świadkami dużych przemian społecznych. Powstaje pytanie, co powoduje przemiany społeczne? Jednym z takich czynników są zmiany w podstawach przyrodniczych życia społecznego. Na przykład osuszanie terenów stwarza nowe warunki gospodarowania na nich. Odkrycia nowych zasobów mineralnych prowadzą do organizowania ich eksploatacji i zmian terenów rolniczych w przemysłowe. Do zmian w podstawach przyrodniczych życia społecznego należy opanowanie chorób zakaźnych, co spowodowało dorastanie większej liczby dzieci.
Przedłużenie życia ludzkiego stworzyło nowe problemy społeczne, między innymi dotyczące ludzi starych. Innym czynnikiem powodującym przemiany społeczne są osiągnięcia techniczne. Na przykład budowa coraz to nowych maszyn, wymaga specjalnej ich obsługi, konserwacji, reperacji, konieczni są zatem nowi specjaliści. Wprowadzenie mechanizacji w rolnictwie spowodowało pojawienie się na wsi nowych specjalistów ? mechaników, a także konieczność powołania ośrodków maszynowych.
W wyniku tych zmian następuje przemiana w strukturze zawodowej wsi. Obok rolników występują grupy mechaników rolnych. Wśród osiągnięć technicznych szczególnie ważną rolę w przemianach społecznych spełnia komunikacja, która ułatwia np. ruchliwość społeczną. Dzięki ruchliwości społecznej ludzie wchodzą w styczności, które doprowadzają do dyfuzji kulturalnej, czyli przenikania idei, np. w dziedzinie mody, obyczajów, zjawisk kulturalnych. Rozwój komunikacji, który pozwala na codzienne przemieszczanie się powoduje, że ludzie pracując w zakładzie przemysłowym równocześnie pracują w gospodarstwie rolnym, tam gdzie mieszkają.
Innym mechanizmem przemian są ruchy społeczne. ?Ruch społeczny jest spontanicznym czy celowym dążeniem i działaniem dla osiągnięcia nowego stanu rzeczy w układzie grup i zbiorowości, w organizacji społecznej, w systemie instytucji lub nawet w strukturze skali makro”. Wyróżnia się trzy rodzaje ruchów społecznych: 1) ruchy reformatorskie, 2) ruchy rewolucyjne, 3) ruchy ekspresywne.
Ruch reformatorski powstaje zwykle jako wynik odczuwania przez jakąś grupę niepokoju społecznego, i dążenia do jego usunięcia. Przykładem może być ruch emancypacyjny kobiet. Powstał on jako wyraz niezadowolenia kobiet z powodu braku równości w wykształceniu, w udziale w pracy zawodowej i stosunku do mężczyzn. Ruch rewolucyjny oznacza gwałtowną zmianę, gwałtowne przeobrażenie istniejącego porządku. Rewolucja społeczna ? to gwałtowne przeobrażenie organizacji i struktury społecznej wielkich zbiorowości. Często ta rewolucja łączy się z rewolucją polityczną, to znaczy z gwałtowną zmianą władzy politycznej. Są różne kategorie rewolucji społecznej. Na przykład rewolucje klas społecznych, które polegają na tym, że obalają jedną klasę i wynoszą do władzy inną. Wielka Socjalistyczna Rewolucja Październikowa przeprowadzona przez klasę robotniczą i chłopską Rosji obaliła burżuazję i ziemiaństwo i ustanowiła władzę klasy robotniczej.
Ruchy ekspresyjne polegają na wyrażaniu postawy, zachowania lub zaspokajania potrzeb, a więc na wyrażaniu swojej osobowości. Są to ruchy, które nie dążą do żadnych zmian, do reform, powstają „zwykle wokół wybitnych osobowości. Przykładem mogą być ruchy wyrażające się w przyjmowaniu mody w różnych dziedzinach życia.
W końcu ważną rolę w przemianach społecznych spełniają ustawy, nowe przepisy prawne. Przykładem może być tu system ubezpieczeń społecznych wsi, co spowodowało przemiany w organizacji służby zdrowia. Innym przykładem jest objęcie bezpłatną opieką każdej kobiety w ciąży i jej dziecka do lat 3. W tym celu trzeba było stworzyć odpowiednią sieć poradni, izb porodowych. Wszystkie te instytucje wpłynęły na podniesienie oświaty sanitarnej na wsi.