Wyobrażenia

Obrazy powstające w wyobraźni, będące odzwierciedleniem w świadomości spostrzeganych poprzednio przedmiotów i zjawisk, które w danej chwili nie oddziałują na nasze narządy zmysłowe, nazywamy wyobrażeniami.

Możemy sobie wyobrazić wnętrze naszego mieszkania, gdy je­steśmy daleko od niego, stołówkę w której stale jadamy, wnętrze sklepu, w którym czynimy codzienne zakupy itp. Wyobrażenia nie są uzależnione tylko od spostrzeżeń wzrokowych. Można mieć również wyobrażenia słuchowe, gdy ?słyszymy” melodię znane­go utworu muzycznego lub znanej piosenki, smakowe, gdy wy­obrażamy sobie smak cytryny lub spożywanej kiedyś potrawy, węchowe, gdy czujemy zapach świeżego upieczonego chleba, chociaż go nie ma przed nami. Wyobrażenia mogą być również dotykowe, wyobrażamy sobie dotyk puszystego futra lub zimne­go metalu oraz ruchowe, gdy wyobrażamy sobie, jak jeździliśmy ostatniej zimy na nartach czy łyżwach.

Wyobrażenia nie są tak dokładne, jak spostrzeżenia i mają bardziej ogólny charakter przedstawiania przedmiotów. W wy­obrażeniu zacierają się szczegóły, a podkreślane są bardziej ce­chy typowe dla. wszystkich przedmiotów danej klasy. Wyobraże­nia są mniej trwałe od spostrzeżeń. Utrzymanie w wyobraźni przez pewien czas obrazu przedmiotu wymaga dosyć dużego wy­siłku.

Wyróżnia się również wyobrażenia odtwórcze i wy­twórcze. Odtwórcze są ściśle związane z naszymi spo­strzeżeniami i doświadczeniami. Odtwarzamy w wyobrażeniach to, co było przedmiotem naszych, często wielokrotnych, spostrze­żeń i obserwacji. Wyobrażamy sobie las, w którym byliśmy na wycieczce, góry lub jeziora, gdzie spędziliśmy urlop, wyobraża­my sobie lot jaskółek lub klucze dzikich gęsi przelatujące kiedyś nad nami.

Wyobrażenia wytwórcze tworzą obrazy nowe, dla któ­rych zdobywaliśmy materiał w naszych uprzednich doświadcze­niach. Wyobrażamy więc sobie smoka wawelskiego, będącego po­łączeniem gada i ptaka, lub dżunglę afrykańską, będącą połącze­niem gęstego lasu o bardzo zwartym poszyciu, które jest trudno przebyć. Dżunglę mogliśmy widzieć na filmie łub obrazku, ale nasze wyobrażenie dżungli ma inny charakter niż przedmiotów, z którymi zetknęliśmy się bezpośrednio. Wyobrażenia wytwór­cze będą zawsze zawierały przeróbkę materiału podstawowego, uzyskanego w konkretnych spostrzeżeniach, w rezultacie czego uzyskujemy jakby nowe obrazy, nie odpowiadające dawnym spo­strzeżeniom.

Na powstawanie wyobrażeń wytwórczych, dających obrazy rze­czy upragnionych, duży wpływ mają uczucia i emocje. Wyobrażenia osoby ukochanej jest zupełnie inne, niż osoby obo­jętnej lub znienawidzonej. Wyobrażenie przyszłości u osoby peł­nej optymizmu będzie pełne pogody i radości, a u osoby załama­nej lub przeżywającej przykre doświadczenia smutne, szare, a często beznadziejne.

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.